The borders of bourgeois class (in)decency. Marcin Kołodziejczyk's Dysforia. Przypadki mieszczan polskich in the context of Polish reception of Gabriele Wohmann
Joanna ŁAWNIKOWSKA-KOPER
j.lawnikowska-koper@ujd.edu.plUniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie (Częstochowa) (Poland)
https://orcid.org/0000-0001-7889-8496
Abstract
The paper is dedicated to the Polish reception of the works of an eminent West German writer, Gabriele Wohmann, who died in 2015 and has been acknowledged by the literary critics to be a master of short prose. In view of only few translations of her works into Polish, the reception of Wohmann in the critical circulation is limited. She is recognisable in the Polish academic discourse, but it is limited to the German Studies. Wohmann, as an excellent observer of the society in the times of economic growth, in her stories criticising “bourgeois” attitudes of her fellow citizens and dealing with the universal themes of love, fear, loneliness, exclusion, death, comes back implicite (parallel transfer) in Marcin Kołodziejczyk’s text, Dysforia.Przypadki mieszczan polskich (2015). According to the accept-ed thesis, the Polish society in its attitudes and choices related to the rising of a middle class and new bourgeois class after 1989 resembles the West German society so critically de-scribed by the German author thirty and forty years ago.
Keywords:
Gabriele Wohmann, reception in Poland, bourgeois, Marcin Kołodziejczyk, Dysforia. Przypadki mieszan polskich, Dysforia. Przypadki mieszczan polskich.References
References
Bereza H., Gabriele Wohmann, „Twórczość” 1977, 2, s. 134–136. Google Scholar
Bereza H., Dramatyzm powszednich dni, [w:] idem, Proza z importu, Czytelnik, Warszawa 1979, s. 138–142. Google Scholar
Chołuj B., Matki i ich władza w literaturze niemieckiej, „Teksty Drugie. Teoria literatury, krytyka, interpretacja” 1995, nr 3/4 (33/34), s. 141–157. Google Scholar
Chołuj B., Die Präsenz der Mutter in ausgewählten deutschen und polnischen Texten von Frauen, „Convivium” 1998, s. 223–244. Google Scholar
Czechowicz J., Zbliżenia na człowieczeństwo, źródło: http://krytycznymokiem.blogspot.com/2015/08/dysforia-przypadki-mieszczanpolskich.html [dostęp: 15.05.2017]. Google Scholar
Eichel Ch., Das Pfarrhaus, Quadriga Verlag, Köln 2012. Google Scholar
Ekkehart., Gabriele Wohmann, [w:] idem, Protokoll zur Person. Autoren über sich und ihr Werk, List Verlag, München 1971, s. 145–157. Google Scholar
Habermas J., Strukturwandel der Öffentlichkeit (1962), Strukturalne przeobrażenia sfery publicznej, przeł. W. Lipnik, M. Łukasiewicz; wprow. i red. nauk. oraz weryfikacja tłum. M. Czyżewski, PWN, Warszawa 2007. Google Scholar
Häntzschel G., Gabriele Wohmann. Ein Porträt, in Zusammenarbeit mit J.M. Benz, R. Bolz und D. Ulbricht, (Autorenbücher 30), Beck, München 1982. Google Scholar
[Hasło:] Gabriele Wohmann, źródło: https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/Wohmann-Gabriele;3997387.html [dostęp: 15.05.2017]. Google Scholar
Jaworska W., „Momentaufnahmen” der Einsamkeit und der Angst, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Filologia Germańska” 1997, z. 23 (321), s. 3–11. Google Scholar
Jaworska W., Der Tagtraum im Leben der Protagonisten in ausgewählten Erzählungen (Helga Königsdorf, Gabriele Wohmann, Franz Hohler), „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Nauki Humanistyczno-Społeczne. Filologia Germańska” 1992, z. 16 (247), s. 117–122. Google Scholar
Jaworska W., Gabriele Wohmanns Erzählungen, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Literaria” 1989, 27, s. 133–150. Google Scholar
Jaworska W., Die Erzählungen „Ländliches Fest” von Gabriele Wohmann, „Acta Universitas Nicolai Copernici” 1987, 188, s. 21–30. Google Scholar
Kofta P. Depresja nad Wisłą [recenzja], źródło: https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/ksiazki/1619581,1,recenzja-ksiazki-marcinkolodziejczyk-dysforia-przypadki-mieszczan-polskich.read [dostęp: 15.05.2017]. Google Scholar
Kołodziejczyk M., Dysforia. Przypadki mieszczan polskich, Wielka Litera, Warszawa 2015. Google Scholar
Koprowski J., Temat: matka, „Nowe Książki” 1981, 16, s. 80–81. Google Scholar
Koźbieł J., Wycieczka z matką [recenzja powieści], „Dziennik Ludowy” 1981, 238, s. 4. Google Scholar
Krzemień T., Gabriele Wohmann (nota), „Kultura” 1981, 37, s. 6. Google Scholar
Kubicki P., Nowi mieszczanie, nowi aktorzy na miejskiej scenie, „Przegląd Socjologiczny” 2011, 60/2–3, s. 203–227. Google Scholar
Ławnikowska-Koper J., Byt urzeczowiony. Obraz codzienności mieszczańskiej w krótkiej prozie Gabriele Wohmann, [w:] Antropologia kultury mieszczańskiej, Prace Interdyscyplinarne IX, red. J. Ławnikowska-Koper, L. Rożek (posthum), Wydawnictwo AJD, Częstochowa 2016, s. 167–180. Google Scholar
Ławnikowska-Koper J., Der fremde Mann. Zu Männergestalten in der Kurzprosa Gabriele Wohmanns, [w:] Germanistische Texte 2, WSP Częstochowa 2000, s. 83–95. Google Scholar
Ławnikowska-Koper J., Die Lebenskrise Hubert Freys. Zur geschlechtsbedingtenRollenanalyse im Roman ‚Frühherbst in Badenweiler‘, [w:] Stimmen schreibender Frauen, red. G. Szewczyk, Śląsk, Katowice 1993, s. 35–46. Google Scholar
Ławnikowska-Koper J., Kinder in der Welt der Erwachsenen. Zu Kinderfiguren in der Kurzprosa von Gabriele Wohmann, [w:] Germanistische Texte 1, WSP Częstochowa 1998, s. 111–125. Google Scholar
Ławnikowska-Koper J., Sorgenkinder. Zum Status der Kindheit in der Kurzprosa von Gabriele Wohmann, [w:] Dziecięce światy w literaturze europejskiej XX wieku, red. J. Ławnikowska-Koper, Wydawnictwo AJD, Częstochowa 2005, s. 81–91. Google Scholar
Ławnikowska-Koper J., Zu gattungsspeifischen Merkmalen der Kurzgeschichten von Gabriele Wohmann, „Studia Neofilologiczne” 2000, 1, s. 55–73. Google Scholar
Lutz-Hilgarth D., Literaturkritik in Zeitungen. Dargestellt am Beispiel Gabriele Wohmanns. Frankfurt/M. 1984 (= Würzburger Hochschulschriften zur neueren deutschen Literaturgeschichte). Google Scholar
Nieznany cel. Antologia opowiadań RFN, red. H. Orłowski, PIW, Warszawa 1974. Google Scholar
Opolski J., Poważna decyzja, „Życie Literackie” 1974, 5/35, s. 11. Google Scholar
Reich-Ranicki M., Bitterkeit ohne Zorn, „Die Zeit” 1967, 29, źródło: https://www.zeit.de/1967/29/bitterkeit-ohne-zorn [dostep: 24.05.2018]. Google Scholar
Scheidgen I., Fünfuhrgespräche. Zu Gast bei Günter Grass, Peter Härtling, Herta Müller, Peter Rühmkorf, Dorothee Sölle, Arnold Stadler, Carola Stern, Martin Walser, Gabriele Wohmann, Eva Zeller, Kaufmann Verlag, Lahr 2008. Google Scholar
Scheidgen I., Gabriele Wohmann. Ich muss neugierig bleiben. Die Biographie, Kaufmann Verlag, Lahr 2012. Google Scholar
Światłowski Z., Auf der Schwelle der siebziger Jahre. Das wiederentdeckte Ich, „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Rzeszowie” 1982, 55, s. 36–63. Google Scholar
Światłowski Z., Cena szczerości, „Odra” 1976, 1, s. 103–104. Google Scholar
Światłowski Z., Gabriele Wohmann oder das Mühsal des Existierens, „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Rzeszowie” 1984, 59, s. 43–63. Google Scholar
Wohmann G., Bütowowie, przeł. Z. Fonferko, [w:] Nieznany cel, red. H. Orłowski, PIW, Warszawa 1974, s. 232–236. Google Scholar
Wohmann G., Kos, przeł. G. Ociepa, [w:] Labirynt fałszerstw. Antologia krótkiej prozy niemieckojęzycznej, red. E. Białek i N. Honsza, PIW, Warszawa 1994. Google Scholar
Wohmann G., Nachruf, [w:] eadem, Selbstverteidigung. Prosa und anderes, Luchterhand, Berlin 1971. Google Scholar
Wohmann G., Niedziela Kreisandów, przeł. W. Ilińska, „Zwierciadło” 1972, 38, s. 72. Google Scholar
Wohmann G., Piękny dzień, przeł. Z. Fonferko, [w:] Nieznany cel, red. H. Orłowski, PIW, Warszawa, s. 78–80. Google Scholar
Wohmann G., Poważna decyzja, przeł. H. Leonowicz, PIW, Warszawa 1974. Google Scholar
Wohmann, G., Sämtliche_Erzählungen, źródło: http://georgmagirius.de/download/buch_frau_saemtliche_Erzaehlungen.pdf [dostęp: 15.05.2017]. Google Scholar
Wohmann G., Spotkanie w Wenecji, przeł. D. Sochacka-Csato, „Zwierciadło” 1976, 4/25, s. 11. Google Scholar
Wohmann G., Spotkanie, przeł. S. Kaszyński, „Odgłosy Łódzkie” 1968, 10, s. 10. Google Scholar
Wohmann G., Wycieczka z matką, Czytelnik, Warszawa 1981. Google Scholar
Wydmuch M., Poważna decyzja, Gabriele Wohmann, „Nowe Książki” 1974, 5/8, s. 26–27. Google Scholar
Authors
Joanna ŁAWNIKOWSKA-KOPERj.lawnikowska-koper@ujd.edu.pl
Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie (Częstochowa) Poland
https://orcid.org/0000-0001-7889-8496
Statistics
Abstract views: 124PDF downloads: 27
Most read articles by the same author(s)
- Anna Majkiewicz , Joanna Ławnikowska-Koper, Paul Martin Langner, An affective culture? From the Editors , Transfer. Reception Studies: Vol. 5 (2020)
- Joanna Ławnikowska-Koper, German-language literature in Switzerland without taboos , Transfer. Reception Studies: Vol. 5 (2020)
- Anna Majkiewicz, Joanna Ławnikowska-Koper, The cultural potential of longing. Some philological reflections , Transfer. Reception Studies: Vol. 7 (2022)
- Joanna ŁAWNIKOWSKA-KOPER, Reception of Erich Hackl's works in German speaking countries and in Poland , Transfer. Reception Studies: Vol. 1 (2016): CIRCULATION OF GERMAN-LANGUAGE AND POLISH LITERATURE IN THE XXI CENTURY
- Joanna ŁAWNIKOWSKA-KOPER, Barbara Frischmuth's (Non-)Presence in Poland: The Presence and Reception of her Works in the German-Speaking World and in Poland , Transfer. Reception Studies: Vol. 2 (2017)
- Joanna Ławnikowska-Koper, Anna Majkiewicz, Od redaktorek , Transfer. Reception Studies: Vol. 3 (2018)
- Joanna ŁAWNIKOWSKA-KOPER , Zrozumieć obcość. Recepcja literatury niemieckojęzycznej w Polsce po 1989 roku, red. Monika Wolting, Stephan Wolting, Universitas, Kraków 2016, ISBN 978-83-242-2784-6, ss. 540 , Transfer. Reception Studies: Vol. 2 (2017)
- Joanna ŁAWNIKOWSKA-KOPER, „Lilith spotyka Kalliope. Austria czyta, dyskutuje i tłumaczy” – międzynarodowa konferencja naukowa i warsztaty, Opole 1–11.04.2018 , Transfer. Reception Studies: Vol. 3 (2018)
- Anna Majkiewicz, Joanna Ławnikowska-Koper, Aleksandra Budrewicz, Editors’ note / Od redaktorek , Transfer. Reception Studies: Vol. 7 (2022)
Similar Articles
- Joanna ŁAWNIKOWSKA-KOPER, Barbara Frischmuth's (Non-)Presence in Poland: The Presence and Reception of her Works in the German-Speaking World and in Poland , Transfer. Reception Studies: Vol. 2 (2017)
- Jolanta PACYNIAK, The Reception of works by Jenny Erpenbeck in Poland and in the German-speaking countries , Transfer. Reception Studies: Vol. 1 (2016): CIRCULATION OF GERMAN-LANGUAGE AND POLISH LITERATURE IN THE XXI CENTURY
- Joanna ŁAWNIKOWSKA-KOPER, Reception of Erich Hackl's works in German speaking countries and in Poland , Transfer. Reception Studies: Vol. 1 (2016): CIRCULATION OF GERMAN-LANGUAGE AND POLISH LITERATURE IN THE XXI CENTURY
- Aleksandra JACKIEWICZ, In search of a reaffirmation of one’s own poetic voice through translation: contemporary Polish poetry translated into Spanish , Transfer. Reception Studies: Vol. 3 (2018)
- Gabriela JELITTO-PIECHULIK, Reception of the work of Ricarda Huch in Poland , Transfer. Reception Studies: Vol. 1 (2016): CIRCULATION OF GERMAN-LANGUAGE AND POLISH LITERATURE IN THE XXI CENTURY
- Aneta JURZYSTA, The silence of a drummer - Günter Grass and his literary output as posthumously evaluated in the Polish and German press , Transfer. Reception Studies: Vol. 1 (2016): CIRCULATION OF GERMAN-LANGUAGE AND POLISH LITERATURE IN THE XXI CENTURY
- Weiting Zhao, “Compassion”. The reception of Czesław Miłosz’s works in China , Transfer. Reception Studies: Vol. 5 (2020)
- Rafał POKRYWKA, Polish Reception of the German Romance Novel of the 21st Century , Transfer. Reception Studies: Vol. 1 (2016): CIRCULATION OF GERMAN-LANGUAGE AND POLISH LITERATURE IN THE XXI CENTURY
- Gabriela JELITTO-PIECHULIK, Reception of Ricarda Huch's Work in Germany in 2014 during the Jubilee of the 150th Anniversary of the Author's Birth , Transfer. Reception Studies: Vol. 2 (2017)
- Karolina MATUSZEWSKA, „To get out of the shade, wardrobe and cellar" - an international literary translation programme „TransStar Europa" and its influence over the reception of German- -speaking literature of the 20st and the 21st centuries in Poland , Transfer. Reception Studies: Vol. 1 (2016): CIRCULATION OF GERMAN-LANGUAGE AND POLISH LITERATURE IN THE XXI CENTURY
You may also start an advanced similarity search for this article.