Mittagsfrau Julia Francks und Wörterbuch Jenny Erpenbecks in der polnischen Rezeption
Katarzyna PIOTROWSKA
Akademia im. Jana Długosza (Częstochowa) (Poland)
Abstract
Der Aufsatz beschäftigt sich mit der polnischen Rezeption der Romane Mittagsfrau von Julia Franck und Wörterbuch von Jenny Erpenbeck. Aus der Analyse von Rezensionen, Kommentaren und Besprechungen beider Werke im akademischen und literaturkritischen Feld (auch im Internet) geht hervor, dass Mittagsfrau in Polen intensiver rezipiert wird als der Roman Wörterbuch. Die Ursachen dieses Tatbestands erkennt die Verfasserin in den Vermarktungsstrategien der Verlage, in denen die Romane erschienen sind. Sie zeigt, dass der Leser lieber nach Werken anerkannter, schon preisgekrönter und in den Medien präsenter (konsekrierter) Autoren greift, als nach Werken der Autoren, deren symbolisches Kapital groß ist. Es wird bewiesen, dass bei der Aufnahme der Mittagsfrau die Betonung der Rolle der nationalen Identität der Osteuropäer dominant ist, während die totalitäre Optik, mit der Jenny Erpenbecks Wörterbuch gelesen wird, die polnisch-deutsche historische ‘Affinität' (Staaten des Ostblocks) veranschaulicht. Zusammenfassend stellt die Verfasserin fest, dass die neue deutsche Literatur, deren Vertreterinnen die besprochenen Autorinnen sind, immer noch selten in der akademischen Forschung aufgenommen wird.
Schlagworte:
Mittagsfrau, Julia Franck, Jenny Erpenbeck, Wörterbuch, Rezeption, Literaturkritik, konsekrierter Autor, nationale Identität, Totalitarismus, symbolisches KapitalLiteraturhinweise
Literaturhinweise
Autorinnenlexikon, źródło: https://www.uni-due.de/autorenlexikon/franck [stan z 17.05.2016]. Google Scholar
Budziszewska W., Dialektologia a etnografia, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica” 1986, nr 12, s. 12. Google Scholar
Buras P., Romanse bez miłości, „Gazeta Wyborcza”, 3.08.2010, źródło: http://www.kroki.pl/jirgl_franck-pol-rec3.html [stan z 11.06.2016]. Google Scholar
Charnas T., Jenny Erpenbeck – z Niemiec do Polski, „Tomasz Charnas” [strona autorska], źródło: http://www.charnas.pl/akt_czyt.php?subaction=showfull&id=1238070286&archive=&start_from=&ucat=3& [stan z 1.12.2015]. Google Scholar
Czechowicz J., „Słownik” Jenny Erpenbeck, „Krytycznym Okiem. Blog krytycznoliteracki Jarosława Czechowicza”, źródło: http://krytycznymokiem.blogspot.com/2008/02/sownik-jenny-erpenbeck.html [stan z 15.12.2015]. Google Scholar
„Czytam Oglądam” [blog], Julia Franck, Południca, 1.07.2010, źródło: http://czytamogladam.blox.pl/2010/07/Julia-Franck-Poludnica.html [stan z 11.06.2016]. Google Scholar
„Czytanki Anki” [blog], Południca-Julia Franck, 9.07.2010, źródło: http://czytankianki.blogspot.com/2010/07/poudnica-julia-franck.html [stan z 11.06.2016]. Google Scholar
Danielewicz-Kerski D., Drzewo bez cienia – Julia Franck i pisanie genealogii, „Pogranicza” 2008, nr 1, s. 28. Google Scholar
Darska B., Nie umiem być z tym dzieckiem (J. Franck, Południca), „ A to Książ-ka Właśnie! Blog krytycznoliteracki Bernadetty Darskiej”, źródło: http://bernadettadarska.blog.onet.pl/2010/04/27/nie-umiem-byc-z-tym-dzieckiem-j-franck-poludnica/ [stan z 11.06.2016]. Google Scholar
Hage V., Ganz schön abgedreht, „Der Spiegel”, 22.3.1999, nr 12, s. 244–246. Google Scholar
Iwasiów I., Pielęgniarka, „Tygodnik Powszechny”, 11.04.2010, źródło: http://www.kroki.pl/franck-pol2-rec3.html [stan z 11.06.2016]. Google Scholar
Iwasiów S., Pociąg donikąd, „artPAPIER”, 1.04.2010, źródło: http://artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=104&artykul=2406&kat=1 [stan z 11.06.2016]. Google Scholar
Jankowicz G., P. Marecki, A. Palęcka, J. Sowa, T. Warczok, Literatura polska po 1989 roku w świetle teorii Pierr’a Bourdieu. Raport z badań, Korpora-cja Ha!art, Kraków 2014. Google Scholar
Julia Franck w Polsce, Instytut Książki 8.04.2010, źródło: http://instytutksiazki.pl/wydarzenia,aktualnosci,24063,julia-franck-w-polsce.html, [stan z 17.05.2016]. Google Scholar
Julia Franck, źródło: http://www.juliafranck.de/site/julia_franck/biographie [stan z 17.05.2016]. Google Scholar
Kujawa-Eberharter A., Kobieta, dziecko, wiek XX, „Nowe Książki” 2010, nr 9, s. 51. Google Scholar
Majkiewicz A., Seria Schritte / Kroki na polskim rynku wydawniczym, „Studia Neofilologiczne”, t. 11: Współczesna recepcja literatury niemieckojęzycznej XX i XXI wieku, red. J. Ławnikowska-Koper, A. Majkiewicz, A. Szyndler, Częstochowa 2015, s. 213–232; http://dx.doi.org/10.16926/sn.2015.11.13. Google Scholar
Majkiewicz A., Społeczna recepcja serii Schritte / Kroki – obieg krytycznoliteracki, „Studia Neofilologiczne”, t. 11: Współczesna recepcja literatury niemieckojęzycznej XX i XXI wieku, red. J. Ławnikowska-Koper, A. Majkiewicz, A. Szyndler, Częstochowa 2015, s. 233–254; http://dx.doi.org/10.16926/sn.2015.11.14 . Google Scholar
„Młoda Pisarka Czyta” [blog], Południca – Julia Franck, 23.05.2010, źródło: http://mlodapisarkaczyta.blox.pl/2010/05/Poludnica-Julia-Franck.html [stan z 11.06.2016]. Google Scholar
Piotrowska K., Trudny początek recepcji powieści Jenny Erpenbeck w Polsce, [w:] Zrozumieć obcość. Recepcja literatury niemieckojęzycznej po 1989 roku, red. M. Wolting, S. Wolting, Universitas, Kraków [w druku]. Google Scholar
Południca Julii Franck, „Fotel przy Kominku” [blog], 12.04.2011, źródło: http://fotelprzykominku.blox.pl/2011/04/Poludnica-Julii-Franck.html [stan z 11.06.2016]. Google Scholar
Portal „Biblionetka.pl”, autor: norge, Jak mogła to zrobić?, 1.02.2012, źródło: http://www.biblionetka.pl/art.aspx?id=568583 [stan z 11.06.2016]. Google Scholar
Robert M., Julia Franck – Południca, „Życie Warszawy”, 6.05.2010, źródło: http://www.kroki.pl/franck-pol2-rec2.html [stan z 11.06.2016]. Google Scholar
Robert M., Zło ukryte w słowach – Jenny Erpenbeck „Słownik”, „Czytam Centralnie” [blog], źródło: http://czytamcentralnie.blogspot.com/2012/03/zo-ukryte-w-sowach-jenny-erpenbeck.html, 29.03.2012 [stan z 11.06.2016]. Google Scholar
Rusinek W., Przepisywanie Niemiec, „Kwartalnik Kulturalny Opcje” 2010, nr 2, s. 113. Google Scholar
Rut J., O niewypowiadalności w słowach… wywiad z Julią Franck, 1.06.2010, źródło: http://bielawa.naszemiasto.pl/artykul/o-niewypowiadalnosci-w-slowach-wywiad-z-juliafranck,436128,art,t,id,tm.html [stan z 11.06.2016]. Google Scholar
Sołowiej M., „Słownik” Jenny Erpenbeck, portal „Kafeteria.pl”, źródło: http:// kafeteria.pl/kultura/8222slownik8221-jenny-erpenbeck-a_4425, 28.03.2008 [stan z 15.12.2015]. Google Scholar
Spotkanie autorskie z Jenny Erpenbeck, źródło: http://germanistyka.amu.edu.pl/pl/index.php/instytut-mm/z-ycia-instytutu-mainmenu-40/gocie-instytutu-mainmenu-84/685-spotkanie-autorskie-z-jenny-erpenbeck-zdjcia [stan z 17.05.2016]. Google Scholar
Spotkanie z Julią Franck w Szczecinie, źródło: http://www.kroki.pl/imprezy.html [stan z 17.05.2016]. Google Scholar
Ślepa na serce, (Julia Franck, Południca), „Beznadziejnie Zacofany w Lektu-rze”, 24.10.2013, źródło: http://zacofany-w-lekturze.pl/2013/10/slepa-na-serce-julia-franck-poludnica.html [stan z 11.06.2016]. Google Scholar
To się czyta, http://www.polskieradio.pl/8/195/Artykul/197272,To-sie-czyta-Julia-Franck-Poludnica, [stan z 12.05.2016]. Google Scholar
Wapińska M., Melancholia obcości, „Dziennik” dodatek „Kultura”, 2.04.2010, źródło: http://www.kroki.pl/franck-pol2-rec1.html [stan z 11.06.2016]. Google Scholar
Wer ist ein Fräuleinwunder?, [w:] O. Saburo, Das „Fräuleinwunder” im Jahre 2006, s. 148, źródło: http://dspace.wul.waseda.ac.jp/dspace/bitstream/2065/29201/1/WasedaGlobalForum_04_00_013_OKAMURA.pdf [stan z 17.05.2016]. Google Scholar
Wolski P., Całkiem nowy sposób milczenia – Julia Franck i pytania o niemiec-ką pamięć, „Pogranicza” 2008, nr 1, s. 33. Google Scholar
Wolting M., Mroczna powieść o losie kobiety w XX wieku, [w:] Arcydzieła literatury niemieckojęzycznej: szkice, komentarze, interpretacje, red. E. Białek i G. Kowal, t. 1, Oficyna Wydawnicza Atut – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław 2011, s. 327–332. Google Scholar
Wulff M., Die ergreifende Geschichte der Julia Franck, „Die Welt” 9.10.2007, źródło: http://www.welt.de/kultur/article1247144/Die-ergreifende-Geschichte-der-Julia-Franck.html [stan z 17.05.2016]. Google Scholar
Wunderlich D., Julia Franck: Der neue Koch, Buchtipps&Filtipps,za: M. Fess- mann, „Süddeutsche Zeitung”, 15.10.1997, źródło: http://www.dieterwunderlich.de/Franck_neue_koch.htm#inhaltsangabe [stan z 16.05.2016]. Google Scholar
Authors
Katarzyna PIOTROWSKAAkademia im. Jana Długosza (Częstochowa) Poland
Statistics
Abstract views: 77PDF downloads: 19
Ähnliche Artikel
- Jolanta PACYNIAK, Rezeption der Werke Jenny Erpenbecks in Polen und den deutschsprachigen Ländern , Transfer. Reception Studies: Bd. 1 (2016): VERBREITUNG VON DEUTSCHSPRACHIGER UND POLNISCHER LITERATUR IM XXI JAHRHUNDERT
- Aneta JURZYSTA, Das Schweigen des Trommlers oder Günter Grass und sein Schaffen in den posthumen Reaktionen der polnischen und deutschen Presse , Transfer. Reception Studies: Bd. 1 (2016): VERBREITUNG VON DEUTSCHSPRACHIGER UND POLNISCHER LITERATUR IM XXI JAHRHUNDERT
- Anna Bednarczyk, Rezeption – oder was? Adaptive Übersetzung im Kontext der Politik (zwischen Zitation und Plagiat) , Transfer. Reception Studies: Bd. 9 (2024): The Literature (of the) “now.” Interventions, Trends and Revisions
- Hans-Christian Trepte, Rückkehr in die Vergangenheit. Auf den Spuren von Familienangehörigen in der deutschsprachigen Literatur (nicht nur) polnischer Herkunft , Transfer. Reception Studies: Bd. 4 (2019)
- Joanna ŁAWNIKOWSKA-KOPER, Die Rezeption der Werke von Erich Hackl in den deutschsprachigen Ländern und in Polen , Transfer. Reception Studies: Bd. 1 (2016): VERBREITUNG VON DEUTSCHSPRACHIGER UND POLNISCHER LITERATUR IM XXI JAHRHUNDERT
- Małgorzata GERBER, Wie die Helvetier Waldenburg entdeckten. Zur Rezeption von Joanna Bator in der Schweiz , Transfer. Reception Studies: Bd. 2 (2017)
- Bożena Anna BADURA, Opowiedzieć migrację. Na przykładzie gehen, ging, gegangen Jenny Erpenbeck i Widerfahrnis Bodo Kirchhoffa , Transfer. Reception Studies: Bd. 3 (2018)
- Gabriela JELITTO-PIECHULIK, Die Rezeption des Werks von Ricarda Huch in Polen , Transfer. Reception Studies: Bd. 1 (2016): VERBREITUNG VON DEUTSCHSPRACHIGER UND POLNISCHER LITERATUR IM XXI JAHRHUNDERT
- Joanna ŁAWNIKOWSKA-KOPER, Die Grenzen der bürgerlichen (Un-)anständigkeit. Dysforia. Przypadki mieszczan polskich von Marcin Kołodziejczyk im Kontext der polnischen Rezeption Gabriele Wohmanns , Transfer. Reception Studies: Bd. 3 (2018)
- Ivan ZYMOMRYA , Das Identitätsdilemma in der künstlerischen Konzeption von Emma Andijewska , Transfer. Reception Studies: Bd. 4 (2019)
Sie können auch eine erweiterte Ähnlichkeitssuche starten für diesen Artikel nutzen.
