Batowski jako krytyk polskiego przekładu wiersza Friedricha Schillera Die Ideale
Abstrakt
Punktem wyjścia artykułu jest wypowiedź krytyczna na temat przekładu - napisana przez Aleksandra Batowskiego w roku 1831 na temat polskiego tłumaczenia wiersza Friedricha Schillera Die Ideale autorstwa Jana Nepomucena Kamińskiego. W pierwszej części artykułu pokazano odmienne od dzisiejszego rozumienie przekładu w początkach XIX w., przedstawione zostają także osoby krytyka i tłumacza, postaci dzisiaj zapomniane. Analiza krytyki Batowskiego stara się zrekonstruować motywy oraz podstawy, na których opiera on swoją argumentację. Na tym tle pokazane jest, jak Batowski ocenia przekład Kamińskiego pod kątem jego stylistyki oraz języka. Artykuł ukazuje również sposób recepcji dzieł Schillera w Polsce w XIX w., daje także wgląd w problematykę przekładu i krytyki przekładu w ich wymiarze historycznym.
Słowa kluczowe:
Aleksander Batowski, Jan Nepomucen Kamiński, Friedrich Schiller, krytyka przekładu wiek XIX, przekład literacki XIX wiekBibliografia
Bibliografia
Apel F., Kopetzki A., Literarische Übersetzung, J.B. Metzler, Stuttgart –Weimar 2003. Google Scholar
Ballady i pieśni Fryderyka Szyllera, übers. von J.N. Kamiński, K. Wild, Lwów 1820. Google Scholar
Batowski A., List do ś.p. Xa. Franciszka Siarczyńskiego z rozbiorem przekładu pieśni Szyllera: Die Ideale, „Czasopismo naukowe od Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich wydawane“ 1831, H. 4, S. 64–66. Google Scholar
Batowski A., O Pieśni Szyllera (die Ideale) i o jej przekładzie, pióra Pana J.N. Kamińskiego, „Czasopismo naukowe od Zakładu Narodowego imienia Ossolińskich wydawane“ 1831, H. 4, S. 67–88. Google Scholar
Gedichte von Friedrich Schiller. Erster Theil, Ludwig Christian Kehr, Kreuznach 1804. Google Scholar
Jabłoński Z., Kamiński Jan Nepomucen Michał, [in:] Polski Słownik Biograficzny, Bd. 11, hrsg. von W. Konopczyński u.a., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław u.a. 1990, S. 563–566. Google Scholar
Kamiński J.N., Przekłady i ulotne wiersze, P. Piller, Lwów 1828. Google Scholar
Lasocka B., Kamiński Jan Nepomucen (1777–1855), [in:] Bibliografia Literatury Polskiej. Nowy Korbut, t. 5: Oświecenie: hasła osobowe I–O, hrsg. von E. Aleksandrowska u.a., PIW, Warszawa 1967, S. 52–65. Google Scholar
Lewicki K., Aleksander Konstanty Batowski (1799–1862). Historyk-wydawca. Bibliofil-kolekcjoner, „Roczniki Biblioteczne“ 1970, Jg. XIV, H. 1–2, S. 251–293. Google Scholar
Lewicki K., Batowski Aleksander, [in:] Polski Słownik Biograficzny, hrsg. von W. Konopczyński u. a., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław u.a. 1989, S. 354–355. Google Scholar
Linde S.B., Słownik języka polskiego, Bd. 1, Teil II: G–L, Drukarnia XX Piiarów, Warszawa 1808. Google Scholar
Musen-Almanach für das Jahr 1796, hrsg. von F. Schiller, Michaelis, Neustrelitz 1796. Google Scholar
Pietrusiński L., Jan Nepomucen Kamiński, [in:] K.W. Wójcicki, Życiorysy znakomitych ludzi wysławionych w różnych zawodach, J. Bernstein, Warszawa 1851, S. 349–371. Google Scholar
Reiß K., Möglichkeiten und Grenzen der Übersetzungskritik. Kategorien und Kriterien für eine sachgerechte Beurteilung von Übersetzungen, Max Hueber, München 1986. Google Scholar
Rulikowski M., Autobiografja J.N. Kamińskiego, „Ruch Literacki” 1926, H. 10, S. 299–301. Google Scholar
Szyller F., Ideały, aus dem Deutschen von J.N. Kamiński, „Pamiętnik Lwowski“ 1816, Bd. 2, S. 172–175. Google Scholar
Triller E., Batowski Aleksander Konstanty, [in:] Słownik pracowników książki polskiej, hrsg. von I. Treichel, PWN, Warszawa 1972, S. 43–44. Google Scholar
Trzynadlowski J., Zakład Narodowy imienia Ossolińskich 1817–1967. Zarys dziejów, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław u.a. 1967. Google Scholar
Vergil, Landbau, übers. von J.H. Voß, URL: http://gutenberg.spiegel.de/buch/landliche-gedichte-2622/8 [letzter Zugriff: 28.04.2017]. Google Scholar
Vergilius Maro P., Georgicon liber quartus, URL: http://www.thelatinlibrary.com/vergil/geo4.shtml [letzter Zugriff: 28.04.2017]. Google Scholar
Statystyki
Abstract views: 56PDF downloads: 18
Podobne artykuły
- annabednarczyk, Recepcja, czyli co? Przekład adaptacyjny w kontekście polityki (między cytatem a plagiatem) , Transfer. Reception Studies: Tom 9 (2024): The Literature (of the) “now.” Interventions, Trends and Revisions
- Barbara Hindinger, "Moje serce było chore i obolałe z tęsknoty". O motywie męskiej tęsknoty za miłością w listach Friedricha Hebbla do jego żony Christine , Transfer. Reception Studies: Tom 7 (2022): Współczesne tęsknoty w literaturę wpisane
- Bartosz Małczyński, Ostateczne otwarcie ciężkich drzwi , Transfer. Reception Studies: Tom 8 (2023): Lęk i strach we współczesnej literaturze niemieckojęzycznej, polskiej i irlandzkiej
- Katarzyna LUKAS, Przekraczanie granic w przekładzie intersemiotycznym: powieść graficzna Dietera Jüdta Heimsuchung und andere Erzählungen von Bruno Schulz , Transfer. Reception Studies: Tom 3 (2018)
- Aleksandra JACKIEWICZ, W poszukiwaniu potwierdzenia własnego głosu poetyckiego poprzez tłumaczenie: współczesna poezja polska w przekładzie na język hiszpański , Transfer. Reception Studies: Tom 3 (2018)
- Aneta JURZYSTA, Milczenie werblisty, czyli Günter Grass w ocenie prasy niemieckiej i polskiej po śmierci , Transfer. Reception Studies: Tom 1 (2016): CYRKULACJA LITERATURY NIEMIECKOJĘZYCZNEJ I POLSKIEJ W XXI WIEKU
- Marta KAŹMIERCZAK, Paradygmat intertekstualny i jego translatologiczne pożytki – perspektywa wschodnioeuropejska , Transfer. Reception Studies: Tom 2 (2017)
- Elżbieta Hurnik, Świat, którego już nie ma. O wspomnieniach Otto Friedlaendera, Stefana Zweiga i Tadeusza Boya-Żeleńskiego , Transfer. Reception Studies: Tom 9 (2024): The Literature (of the) “now.” Interventions, Trends and Revisions
- Małgorzata GERBER, Jak Helweci odkryli Wałbrzych. O recepcji Joanny Bator w Szwajcarii , Transfer. Reception Studies: Tom 2 (2017)
- Adrian Gleń, O strategiach uobecniania Friedricha Hölderlina w polskiej poezji współczesnej. Przyczynek do studiów receptywnych (prolegomena do większej całości) , Transfer. Reception Studies: Tom 9 (2024): The Literature (of the) “now.” Interventions, Trends and Revisions
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
