Czy współczesna Penelopa tęskni? O wizerunkach Penelopy w literaturze wieku XX

Aleksandra Budrewicz

albudrewicz@gmail.com
Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie (Polska)

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest literackim wizerunkom Penelopy, która stereotypowo postrzegana jest jako wierna i tęskniąca żona. Analiza obejmuje literaturę polską i anglojęzyczną wieku XX. Adaptacje mitu i jego reinterpretacje dowodzą siły oddziaływania historii Odyseusza i Penelopy, ale również silnej transformacji w postrzeganiu i interpretowaniu bohaterki. Jest wciąż żoną, która tęskni za mężem, ale nowe interpretacje tej historii uwypuklają coraz chętniej niezależność Penelopy, jej wewnętrzną siłę, a zatem przeobrażenie się mitu w her story.


Słowa kluczowe:

adaptacja, feminizm, mit, Penelopa, tęsknota

Bibliografia

Atwood, Margaret. Penelopiada. Translated by Magdalena Konikowska. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2005. Google Scholar

Baumbergowa, Fanny. „Odmienna tradycja o Penelopie. Une autre traditio sur Pénélope.” Przegląd Humanistyczny, no. 1 (1925): 87. Google Scholar

Budrewicz, Tadeusz. „Konserwatywny ideał kobiety w mowach pogrzebowych Stanisława Tarnowskiego.” In Etyka i literatura: Pisarze polscy lat 1963–1918 w poszukiwaniu wzorów życia i sztuki, edited by Ewa Ihnatowicz, and Ewa Paczoska, 498-518. Warszawa: Wydział Polonistyki UW, 2006. Google Scholar

Bzinkowski, Michał. „Penelopa w poezji nowogreckiej XX wieku.” Symbolae Philologorum Posnaniensium Graecae et Latinae, no. 2 (2015): 119-136. Google Scholar

Ceglarska, Anna. „Wierność i władza, czyli polityka według Penelopy.” Wrocławskie Studia Erazmiańskie, vol. IX: Kobieta w Prawie i Polityce (2015): 393-408. Google Scholar

Chomętowski, Władysław. „Ustęp z niewydanego poematu ‘Mikołaj z Zębocina’.” Kółko Domowe, November (1864): 225-227. Google Scholar

Magnuszewski, Dominik. „Małgorzata z Zębocina: powieść historyczna.” Tygodnik Literacki, no. 29-3 (1842). Reprint „Krwawy chrzest roku 1074.” In Magnuszewski, Dominik. Niewiasta polska w trzech wiekach, 3-38. Poznań: Księgarnia Nowa, 1843. Google Scholar

Dowie, Muriel Ménie. A Girl in the Karpathian. London: George Philip and Son, 1892. Google Scholar

Dell’Abate-Ҫelebi, Barbara. Penelope’s Daughters. Lincoln: Zea Books, 2016. Google Scholar

Duda, Maciej. “Penelopa na emigracji.” Tekstualia, no. 4 (2010): 48–55. Google Scholar

Grodecka, Aneta. „Sceny ‘Odysei’ w sztuce polskiej.” Quart, no. 4 (2017): 28–43. Google Scholar

Hoesick, Ferdynand. „Kult Erosa.“ Kurier Warszawski, no. 11 (1925): 7. Google Scholar

Kerr, Matthew P.M. “Floating Fragments: Some Uses of Nautical Cliché in ‘Dombey and Son’.” Dickens Studies Annual, vol. 45 (2014): 147-173. Google Scholar

Korus, Kazimierz. „Motyw miłości małżeńskiej w najwcześniejszej literaturze greckiej.” Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki Humanistyczne, Special No. 6 (1/2015): 9-18. Google Scholar

Kowalczyk, Małgorzata Ewa. Zagraniczne podróże Polek w epoce oświecenia. Łomianki: Wydawnictwo, 2019. Google Scholar

Krakowowa, Paulina. „Bohaterka znad Szreniawy.” In Krakowowa, Paulina. Powieści z dziejów naszych, 36-122. Warszawa: F. Hoesick, 1882. Google Scholar

Krzyżanowski, Julian. „Romantyzm polski.” Pamiętnik Literacki: czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej, 53/3 (1962): 165-185. Google Scholar

Ks. S., J. „Odczyt publiczny p. Węclewskiego o stanowisku kobiet w starożytnej Grecji.” Przegląd Katolicki, no. 14 (1865): 215-219. Google Scholar

Kwaśnicka, Maria. Krew z mlekiem. Warszawa: Teologia Polityczna, 2014. Google Scholar

Lemaȋtre, Jules. „Tajemnica Penelopy (Na marginesie ‘Odysei’).” Literatura i Sztuka, no. 12 (1914): 1-2. Google Scholar

Ligęza, Agnieszka. „Penelopa i chór.” In Ligęza, Agnieszka. … przepłynąć rzekę życia, 105-106. Księgarnia Akademicka: Kraków, 2008. Google Scholar

Łempicki, Stanisław. „Glosy do ‘Pana Tadeusza’. I. Dlaczego ‘polska Odyssea’?” Pamiętnik Literacki, no. 1–4 (1934): 116–117. Google Scholar

Machczyńska, Antonina. „Dwie uczciwe niewiasty.” In Machczyńska, Anto-nina. Powrotna fala: Nauki dla ludu powracającego z uchodźtwa [!], 31. Lwów: Macierz Polska, 1917. Google Scholar

Márai, Sandor. Pokój na Itace. Translated by Irena Makarewicz. Warszawa: Czytelnik, 2009. Google Scholar

Marchewka, Anna. „Homerowa kreacja sylwetek kobiet w kontekście trady-cji ustnej.” Quaestiones Oralitatis, no. 1 (2015): 11–31. Google Scholar

Miciński, Bolesław. Podróże do piekieł. Warszawa: Biblioteka „Prosto z Mostu”, 1937. Google Scholar

Mysłowiecki, Zbigniew. DZIECIOM Z PARKU KTÓRE WYŚMIEWAŁY NIEWIDOMĄ. 25.06.2019. https://pisarze.pl/2019/06/25/wiersze-tygodnia-zbigniew-myslowiecki/. Google Scholar

Naganowski, Edmund. „Wojtek od Chicago.” Kurier Polski, no. 79–100 (1890). Google Scholar

„Na marginesie ‘Odysei’.” Słowo, no. 177-179 (1912). Google Scholar

Oley, Helen P. “Penelope as Moral Agent.” In The Distaff Side: Representing the Female in Homer’s Odyssey, 93-117. New York: Oxford University Press, 1995. Google Scholar

Ostrowska, Bronisława. „Krysta.” In Ostrowska, Bronisława. Poezje, 29-34. Lwów: Polskie Towarzystwo Naukowe, 1905. Google Scholar

Pajdzińska, Anna. „Obraz tęsknoty w polszczyźnie.” In Językoznawstwo, edited by Barbara Kudra, and Ewa Ciesielska, vol. 3, 7-17. Łodź: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanistyczo-Ekonomicznej, 2003. Google Scholar

Pajgert, Adam. „Do Karola Balińskiego.” In Pajgert, Adam. Poezje. Vol. 1, 248. Lwów: E. Winiarz, 1876. Google Scholar

Parandowski, Jan. Eros na Olimpie. 3th edition. Warszawa: Książka i Wiedza, 1978. Google Scholar

Parkins, Wendy. “Silkworms and shipwrecks: sustainability in ‘Dombey and Son’.” Victorian Literature and Culture, vol. 44, no. 3 (2016): 455-471. Google Scholar

Pismo święte Starego i Nowego Testamentu. Translated from the original languages by a team of Polish biblical scholars on the initiative of the Benedictines of Tyniec. Poznań–Warszawa: Pallottinum, 1990. Google Scholar

Płonka-Syroka, Bożena. „Wstęp.” In Tęsknota. Społeczno-kulturowe mechanizmy kreowania emocji, edited by Bożeny Płonki-Syroki, and Janiny Radziszewskiej, 9-22. Wrocław: Oficyna Wydawnicza Arboretum, 2010. Google Scholar

Prus, Bolesław. „Emancypantki.” Introduction by Danuta Brzozowska, footnotes and appendix compiled by Stefan Melkowski. Vol. III – IV. Warszawa: PIW, 1969. Google Scholar

Radecki, Jan Kazimierz. „Szczepanowski, czyli męczeństwo świętego Stanisława. Dramat historyczny w 6 porach.” In Pokłosie: zbieranka literacka na korzyść sierot. Yearbook 5, 29-128. Poznań: L. Merzbach, 1856. Google Scholar

Rojek, Patrycja. „Penelopa i jej współczesne filmowe inkarnacje.” Images, no. 26 (2015): 177-187. Google Scholar

Runcie, Charlotte. W ustach sól. Translated by Magdalena Koziej. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2021. Google Scholar

Starża, Józef Aleksander. Stanisław Zółkiewski. Obraz historyczny z czasów Stefana i Zygmunta III królów. Vol. I. Berlin: Księgarnia B. Behra, 1851. Google Scholar

Strzałkowska, Elżbieta. Rejsy Penelopy. Gdańsk: Agni Pruszcz, 2006. Google Scholar

Symotiuk, Stefan. „Człowiek tęsknoty.” In Tęsknota w kulturze, edited by Jadwigi Mizińskiej, and Haliny Rarot, 13-19. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej, 2009. Google Scholar

Szetkiewicz, Kazimierz. Listy z zesłania. Edited by Barbara Szargot. Toruń: Wydawnictwo UMK, 2018. Google Scholar

Boheemen-Saaf van, Christine. “Shape and Satisfaction: The Figure of the Aged Penelope in Dickens and Joyce.” Papers on Joyce 10/11 (2004-2005): 45-56 Google Scholar

Wesołowska, Elżbieta. „’Heroidy’ I i II Owidiusza.” Symbolae Philologorum Posnaniensis Graece et Latinae XVIII (2008): 2249 – 258. Google Scholar

Węclewski, Zygmunt. „O niewiastach w starożytnej Grecji.” Gazeta Polska, no. 88 (1865): 1. Google Scholar

Zalewska, Agata. „Czy epopeja powrotu należy jeszcze do naszej epoki? – mit Odysa jako ‘etyczne miejsce wspólne’ Stanisława Wyspiańskiego i Milana Kundery.” In Etyka i literatura: pisarze polscy lat 1863– 1918 w poszukiwaniu wzorów życia i sztuki, edited by Ewa Paczoska, and Ewa Ihnatowicz, 364-374. Warszawa: Wydawnictwo Wydziału Polonistyki, 2006. Google Scholar

Zięba, Rafał. „Penelopa.” Akant, no. 6 (2002): 10. Google Scholar

Żuk, Anna. „Filozofia tęsknoty w poezji Marii Konopnickiej.” In Tęsknota w kulturze, eds. by Jadwigi Mizińskiej, and Haliny Rarot, 179-184. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej, 2009. Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2022-12-30

Cited By / Share

Budrewicz, A. . (2022). Czy współczesna Penelopa tęskni? O wizerunkach Penelopy w literaturze wieku XX. Transfer. Reception Studies, 7, 223–239. https://doi.org/10.16926/trs.2022.07.11

Autorzy

Aleksandra Budrewicz 
albudrewicz@gmail.com
Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie Polska

Statystyki

Abstract views: 43
PDF downloads: 65


Licencja

Prawa autorskie (c) 2022 Transfer. Reception Studies

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.


Inne teksty tego samego autora

Podobne artykuły

1 2 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.