Przetłumaczony obraz Niemiec. Przemówienie Tomasza Manna Niemcy i naród niemiecki
Abstrakt
W wygłoszonej w 1945 roku w Waszyngtonie mowie Niemcy i naród niemiecki Tomasz Mann udaje się na poszukiwanie korzeni narodowego socjalizmu i pyta o „zagadkowość charakteru" Niemców. W Polsce esej ten należy do tekstów, które wpływają na sposób myślenia o sąsiadującym kraju i pełnią tym samym funkcję pośredniczącą w polsko-niemieckim dialogu kultur. Szczególną rolę przypisuje się tu przekładowi, który - jak postulują badacze zgru-powani wokół projektu Göttinger Sonderforschungsbereich Die literarische Übersetzung - prowadzi do zbliżenia odmiennych kultur. Na przykładzie trzech tłumaczeń różnych autorów w artykule zostanie pokazane, jak w tłumaczeniu zinterpretowano przedstawiony w oryginale obraz Niemiec i przekazano go polskiemu czytelnikowi.
Słowa kluczowe:
Tomasz Mann, Niemcy i naród niemiecki, obraz Niemiec, Innerlichkeit, Tomasz Mann w Polsce, projekt Göttinger Sonderforschungsbereich Die literarische ÜbersetzungBibliografia
Bibliografia
Bahr E., Thomas Manns Vortrag ‚Deutschland und die Deutschen’: Vergangenheitsbewältigung und deutsche Einheit, [in:] Man erzählt Geschichten, formt die Wahrheit. Thomas Mann – Deutscher, Europäer, Weltbürger, hrsg. von M. Braun, B. Lermen, Peter Lang, Frankfurt am Main 2003, S. 65–78. Google Scholar
Dziergwa R., Polskie obecności Tomasza Manna, [in:] Tomasz Mann w krytyce i literaturze polskiej. Antologia tekstów i dokumentów, hrsg. von R. Dziergwa, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2003, S. 13–44. Google Scholar
Fischer G.B., Bewegte Zeiten mit Thomas Mann, [in:] Thomas Mann 1875–1975, Vorträge in München – Zürich – Lübeck, hrsg. von B. Bludau, E. Heftrich, H. Koopmann, Fischer, Frankfurt am Main 1977, S. 503–521. Google Scholar
Harpprecht K., Thomas Mann. Eine Biographie, Rowohlt, Reinbek bei Hamburg 1995. Google Scholar
Jens W., Der letzte Bürger, [in:] Thomas Mann 1875–1975, Vorträge in München – Zürich – Lübeck, hrsg. von B. Bludau, E. Heftrich, H. Koopmann, Fischer, Frankfurt am Main 1977, S. 628–642. Google Scholar
Mann T., Deutschland und die Deutschen, [in:] idem, Gesammelte Werke in dreizehn Bänden, Fischer, Frankfurt am Main 1990, Bd. 11, S. 1126–1148. Google Scholar
Mann T., Gedanken im Kriege, [in:] idem, Große kommentierte Frankfurter Ausgabe, hrsg. von H. Detering u.a., Fischer, Frankfurt am Main 2002ff., Bd. 15.1, S. 27–46. Google Scholar
Mann T., Niemcy i naród niemiecki, aus dem Deutschen von K. Górniak, [in:] Po upadku Trzeciej Rzeszy. Niemieccy intelektualiści a tradycja a tradycja narodowa, hrsg. von J. Borejsza, S. Kaszyński, Czytelnik, Warszawa 1981, S. 15–38. Google Scholar
Mann T., Niemcy i naród niemiecki, aus dem Deutschen von W. Kunicki, [in:] Thomas Mann. Moje czasy. Eseje, hrsg. von H. Orłowski, Wydawnictwo Poznańskie (Poznańska Biblioteka Niemiecka), Poznań 2002, S. 388–408. Google Scholar
Mann T., O Niemczech i Niemcach, aus dem Deutschen von Z. Rybicka, [in:] Niemcy o sobie. Naród – państwo. „Charakter narodowy“ w oczach intelektualistów niemieckich, hrsg. von Cz. Karolak, Instytut Zachodni, Poznań 1993, S. 21–39. Google Scholar
Mann T., O Niemczech i Niemcach, aus dem Deutschen von Z. Rybicka, [in:] Wobec faszyzmu, hrsg. von H. Orłowski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987, S. 284–304. Google Scholar
Orłowski H., Wobec zniewoleń ‘krótkiego stulecia’. Szkice o literaturze austriackiej i niemieckiej, Oficyna Wydawn. Atut, Wrocław 1997. Google Scholar
Słownik języka polskiego, hrsg. von W. Doroszewski, Państwowe Wydawn. Wiedza Powszechna, Warszawa 1967. Google Scholar
Sontheimer K., Thomas Mann und die Deutschen, Langen Müller, München 2002. Google Scholar
Stachorski S., Deutschland und die Deutschen (1945), [in:] Thomas Mann Handbuch. Leben – Werk – Wirkung, hrsg. von A. Blödorn, M. Friedhelm, J.B. Metzler, Stuttgart 2015, S. 171–172. Google Scholar
Thomas Mann – Agnes E. Meyer: Briefwechsel 1937–1955, hrsg. von H.R. Vaget, Fischer, Frankfurt am Main 1992. Google Scholar
Thomas Mann. Moje czasy. Eseje, hrsg. von H. Orłowski, aus dem Deutschen von W. Kunicki, Wydawnictwo Poznańskie (Poznańska Biblioteka Niemiecka), Poznań 2002. Google Scholar
Übersetzung als Repräsentation fremder Kulturen, hrsg. von D. Bachmann--Medick, Berlin 1997 [=Göttinger Beiträge zur Internationalen Übersetzungsforschung 12]. Google Scholar
Wielki słownik frazeologiczny języka polskiego, hrsg. von P. Müldner--Nieckowski, Świat Książki, Warszawa 2003. Google Scholar
Statystyki
Abstract views: 55PDF downloads: 24
Podobne artykuły
- Aneta JURZYSTA, Milczenie werblisty, czyli Günter Grass w ocenie prasy niemieckiej i polskiej po śmierci , Transfer. Reception Studies: Tom 1 (2016): CYRKULACJA LITERATURY NIEMIECKOJĘZYCZNEJ I POLSKIEJ W XXI WIEKU
- Katarzyna Lukas, Przedstawienie strachu i lęku jako element krytyki kultury w powieści Thomasa Hettchego "Pfaueninsel" (2014) , Transfer. Reception Studies: Tom 8 (2023): Lęk i strach we współczesnej literaturze niemieckojęzycznej, polskiej i irlandzkiej
- annabednarczyk, Recepcja, czyli co? Przekład adaptacyjny w kontekście polityki (między cytatem a plagiatem) , Transfer. Reception Studies: Tom 9 (2024): The Literature (of the) “now.” Interventions, Trends and Revisions
- Karolina MATUSZEWSKA, „Wyjść z cienia, wydostać się z szafy i piwnicy" - międzynarodowy program literacko- -tłumaczeniowy TransStar Europa i jego wpływ na recepcję literatury niemieckojęzycznej XX i XXI wieku w Polsce , Transfer. Reception Studies: Tom 1 (2016): CYRKULACJA LITERATURY NIEMIECKOJĘZYCZNEJ I POLSKIEJ W XXI WIEKU
- Joanna Warońska-Gęsiarz, Bruno Winawer o tęsknocie. Analiza wybranych utworów , Transfer. Reception Studies: Tom 7 (2022): Współczesne tęsknoty w literaturę wpisane
- Markus EBERHARTER, Batowski jako krytyk polskiego przekładu wiersza Friedricha Schillera Die Ideale , Transfer. Reception Studies: Tom 2 (2017)
- Aleksandra JACKIEWICZ, W poszukiwaniu potwierdzenia własnego głosu poetyckiego poprzez tłumaczenie: współczesna poezja polska w przekładzie na język hiszpański , Transfer. Reception Studies: Tom 3 (2018)
- Tobiasz JANIKOWSKI, „Poczdamska” granica polsko-niemiecka jako źródło imaginacji i emocjonalizacji , Transfer. Reception Studies: Tom 3 (2018)
- Eliza Szymańska, „Nowi Niemcy” (?) – refleksje o byciu migrantem w twórczości autorek o polskich korzeniach , Transfer. Reception Studies: Tom 4 (2019): PISARKI I PISARZE POLSKIEGO POCHODZENIA W NIEMCZECH I W AUSTRII. (POST)MIGRACJA TOŻSAMOŚĆ – TRANSKULTURA
- Katarzyna Janus, Wiersze Benedykta Schwalbego (ok. 1460–1521) o zwiastowaniu Annie i Joachimowi, Niepokalanym Poczęciu oraz narodzeniu Maryi. Przekład i eksplikacja , Transfer. Reception Studies: Tom 9 (2024): The Literature (of the) “now.” Interventions, Trends and Revisions
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.