Między pisaniem a milczeniem. O esejach Herty Müller z perspektywy polskiego czytelnika
Abstrakt
Artykuł poświęcony jest prawdzie pracy z językiem w esejach Herty Müller. Autora interesuje to, w jaki sposób i dokąd prowadzi Noblistkę jej doświadczenie pierwotnej nieprzystawalności słowa do rzeczy, jak rzutuje ono na widzenie samego fenomenu rozumienia literatury, jaki obraz pisania wywodzi w swojej refleksji autorka Nizin. Uwagi Müller analizowane są w kontekście filozofii języka źródłowego. Takie komparatystyczne ujęcie prowadzi do próby określenia tego, jakie formuły tożsamości języka i rzeczywistości odnajdziemy w esejach niemieckiej Noblistki.
Słowa kluczowe:
eseistyka Herty Müller, filozofia języka, autotematyzm, logos, nieprzystawalność języka i rzeczywistościBibliografia
Bibliografia
Bańkowski, Andrzej. Etymologiczny słownik języka polskiego. Warszawa: PWN, 2000. Google Scholar
Baran, Bogdan. Heidegger i powszechna demobilizacja. Kraków: Wydawnictwo Inter Esse, 2004. Google Scholar
Brückner, Aleksander. Słownik etymologiczny języka polskiego. Warszawa: PWN, 1989. Google Scholar
Davidson, Donald. “Widzieć poprzez język.” Translated by Arkadiusz Żychliński. Teksty Drugie, no. 3 (2007): 128-141. Google Scholar
Derrida, Jacques. Marginesy filozofii. Translated by Adam Dziadek, Janusz Margański, and Paweł Pieniążek. Warszawa: Wydawnictwo KR, 2002. Google Scholar
Długosz-Kurczabowa, Krystyna. Słownik etymologiczny języka polskiego. Warszawa: PWN, 2005. Google Scholar
Gadamer, Hans-Georg. “Heidegger i język metafizyki.” Translated by Artur Dorobiński. Aletheia, no. 1 (4) (1990): 126-131. Google Scholar
Gleń. Adrian. Bycie – słowo – człowiek. Inspiracje heideggerowskie w literaturoznawstwie. Opole: Wydawnictwo UO, 2007. Google Scholar
Gumrecht, Hans Ulrich. Produkcja obecności. Czego znaczenie nie może przekazać. Translated by Krzysztof Hoffmann. Poznań: Wydawnictwo UAM, 2016. Google Scholar
Heidegger, Martin. Objaśnienia do poezji Hölderlina. Translated by Sława Lisiecka. Warszawa: Wydawnictwo KR, 2004. Google Scholar
Heidegger, Martin. Przyczynki do filozofii (Z Wydarzania). Translated by Bogdan Baran, Kraków: Wydawnictwo Baran & Suszczyński, 1996. Google Scholar
Heidegger, Martin. Przygotowanie do słuchania słowa poezji. Translated by Janusz Mizera. Principia, vol. XX (1998): 129-142. Google Scholar
Heidegger, Martin. W drodze do języka. Translated by Janusz Mizera. Kraków: Wydawnictwo Baran&Suszczyński, 2000. Google Scholar
Jankowicz, Grzegorz. “Wierzchołek strachu.” Tygodnik Powszechny, no. 15 (2014): 58-61. Google Scholar
Kofta, Krystyna. “W murach języka.” Nowe Książki, no. 11 (2005): 35-36. Google Scholar
Lorenc, Włodzimierz. W poszukiwaniu filozofii humanistycznej. Heidegger, Levinas, Foucault, Rorty, Gadamer. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 1998. Google Scholar
Markowski, Michał Paweł. Czarny nurt. Gombrowicz, świat, literatura. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004. Google Scholar
Mizera, Janusz. “Torowanie bezdroży bezgruntu. W drodze do innego początku.” Principia, vol. XX (1998): 5-26. Google Scholar
Mrożek, Sebastian. “Eseistyka Herty Müller jako wiwisekcja autorytarnej prze/mocy na przykładzie tekstów noblistki z tomów „Król kłania się i zabija” oraz „Głód i jedwab”.” Orbis Linguarum, vol. 39 (2013): 289-302. Google Scholar
Müller, Herta Król kłania się i zabija. Translated by Katarzyna Leszczyńska. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2005. Google Scholar
Müller, Herta. Głód i jedwab. Translated by Katarzyna Leszczyńska. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2008. Google Scholar
Müller, Herta. Nadal ten sam śnieg i nadal ten sam wujek. Translated by Katarzyna Leszczyńska. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2014. Google Scholar
Nycz, Ryszard. “Antropologia literatury – kulturowa teoria literatury – poetyka doświadczenia.” Teksty Drugie, no. 6 (2007): 34-49. Google Scholar
Piech, Aneta. “Uszkodzone spojrzenie.” Tygodnik Powszechny, no. 47 (2005): 14. Google Scholar
Pöggeler, Otto. Droga myślowa Martina Heideggera. Translated and with an afterword by Bogdan Baran. Warszawa: Wydawnictwo Czytelnik, 2002. Google Scholar
Reszka, Agnieszka. Recepcja prozy Herty Müller w Polsce. Kraków: Universitas, 2017. Google Scholar
Ricoeur, Paul. Filozofia osoby. Translated by Małgorzata Frankiewicz. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT, 1992. Google Scholar
Ricoeur, Paul. Język, tekst, interpretacja. Wybór pism. Translated by Paweł Graff, with an afterword by Katarzyna Google Scholar
Rosner. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989. Rycąbel, Katarzyna. “Lingwistyczna wolta.” Fa-Art, no. 2-3 (2008): 158-159. Google Scholar
Sobolewska, Justyna. “Słowa wiedzą lepiej.” Gazeta Wyborcza, no. 124 (2005): 17. Google Scholar
Szaruga, Leszek. “Na myśli opada ziemia.” Nowe Książki, no. 6 (2008): 11-12. Google Scholar
Szaruga, Leszek. “Nieufność.” Nowe książki, no. 8 (2014): 52-53. Google Scholar
Szeffel, Agnieszka. “O książce „Król kłania się i zabija” Herty Müller.” Czas Kultury, no. 3-4 (2005): 211-214. Google Scholar
Woźniak, Cezary. Martina Heideggera myślenie sztuki. Kraków: Wydawnictwo A, 1997. Google Scholar
Statystyki
Abstract views: 42PDF downloads: 25
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Transfer. Reception Studies
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Podobne artykuły
- Dorota Sośnicka, Pisarstwo będące próbą ‘tworzenia piękna' i 'szczęścia’: Tęsknota jako centralny motyw twórczości Ursa Widmera , Transfer. Reception Studies: Tom 7 (2022): Współczesne tęsknoty w literaturę wpisane
- Aleksandra JACKIEWICZ, W poszukiwaniu potwierdzenia własnego głosu poetyckiego poprzez tłumaczenie: współczesna poezja polska w przekładzie na język hiszpański , Transfer. Reception Studies: Tom 3 (2018)
- Bożena Anna BADURA, Migration erzählen. Am Beispiel von gehen, ging, gegangen von Jenny Erpenbeck und Widerfahrnis von Bodo Kirchhoff , Transfer. Reception Studies: Tom 3 (2018)
- Joanna ŁAWNIKOWSKA-KOPER, Recepcja twórczości Ericha Hackla w krajach niemieckojęzycznych i w Polsce , Transfer. Reception Studies: Tom 1 (2016): CYRKULACJA LITERATURY NIEMIECKOJĘZYCZNEJ I POLSKIEJ W XXI WIEKU
- Renata Makarska, Tekstowa wielojęzyczność w niemieckojęzycznych utworach pisarzy polskiego pochodzenia (Artur Becker, Dariusz Muszer, Matthias Nawrat) , Transfer. Reception Studies: Tom 4 (2019): PISARKI I PISARZE POLSKIEGO POCHODZENIA W NIEMCZECH I W AUSTRII. (POST)MIGRACJA TOŻSAMOŚĆ – TRANSKULTURA
- Bartosz Małczyński, Ostateczne otwarcie ciężkich drzwi , Transfer. Reception Studies: Tom 8 (2023): Lęk i strach we współczesnej literaturze niemieckojęzycznej, polskiej i irlandzkiej
- Hans-Christian Trepte, Powroty do przeszłości. Po śladach rodzinnych w niemieckojęzycznej literaturze (nie tylko) polskiego pochodzenia , Transfer. Reception Studies: Tom 4 (2019): PISARKI I PISARZE POLSKIEGO POCHODZENIA W NIEMCZECH I W AUSTRII. (POST)MIGRACJA TOŻSAMOŚĆ – TRANSKULTURA
- Anna Gajdis, Topografie literackie Artura Beckera , Transfer. Reception Studies: Tom 4 (2019): PISARKI I PISARZE POLSKIEGO POCHODZENIA W NIEMCZECH I W AUSTRII. (POST)MIGRACJA TOŻSAMOŚĆ – TRANSKULTURA
- Ewelina TKACZ, Poza granicami gatunku: transformacja baśni we współczesnej literaturze niemieckojęzycznej (Rafik Schami, Walter Moers, Elfriede Jelinek) , Transfer. Reception Studies: Tom 3 (2018)
- Bożena Anna BADURA, Redukcja estetyczna w narracji i imersja w najnowszej literaturze polskiej i niemieckiej , Transfer. Reception Studies: Tom 2 (2017)
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.