Między pisaniem a milczeniem. O esejach Herty Müller z perspektywy polskiego czytelnika

Adrian Gleń

adrglen@uni.opole.pl
Uniwersytet Opolski (Polska)

Abstrakt

Artykuł poświęcony jest prawdzie pracy z językiem w esejach Herty Müller. Autora interesuje to, w jaki sposób i dokąd prowadzi Noblistkę jej doświadczenie pierwotnej nieprzystawalności słowa do rzeczy, jak rzutuje ono na widzenie samego fenomenu rozumienia literatury, jaki obraz pisania wywodzi w swojej refleksji autorka Nizin. Uwagi Müller analizowane są w kontekście filozofii języka źródłowego. Takie komparatystyczne ujęcie prowadzi do próby określenia tego, jakie formuły tożsamości języka i rzeczywistości odnajdziemy w esejach niemieckiej Noblistki.


Słowa kluczowe:

eseistyka Herty Müller, filozofia języka, autotematyzm, logos, nieprzystawalność języka i rzeczywistości

Bibliografia

Bańkowski, Andrzej. Etymologiczny słownik języka polskiego. Warszawa: PWN, 2000. Google Scholar

Baran, Bogdan. Heidegger i powszechna demobilizacja. Kraków: Wydawnictwo Inter Esse, 2004. Google Scholar

Brückner, Aleksander. Słownik etymologiczny języka polskiego. Warszawa: PWN, 1989. Google Scholar

Davidson, Donald. “Widzieć poprzez język.” Translated by Arkadiusz Żychliński. Teksty Drugie, no. 3 (2007): 128-141. Google Scholar

Derrida, Jacques. Marginesy filozofii. Translated by Adam Dziadek, Janusz Margański, and Paweł Pieniążek. Warszawa: Wydawnictwo KR, 2002. Google Scholar

Długosz-Kurczabowa, Krystyna. Słownik etymologiczny języka polskiego. Warszawa: PWN, 2005. Google Scholar

Gadamer, Hans-Georg. “Heidegger i język metafizyki.” Translated by Artur Dorobiński. Aletheia, no. 1 (4) (1990): 126-131. Google Scholar

Gleń. Adrian. Bycie – słowo – człowiek. Inspiracje heideggerowskie w literaturoznawstwie. Opole: Wydawnictwo UO, 2007. Google Scholar

Gumrecht, Hans Ulrich. Produkcja obecności. Czego znaczenie nie może przekazać. Translated by Krzysztof Hoffmann. Poznań: Wydawnictwo UAM, 2016. Google Scholar

Heidegger, Martin. Objaśnienia do poezji Hölderlina. Translated by Sława Lisiecka. Warszawa: Wydawnictwo KR, 2004. Google Scholar

Heidegger, Martin. Przyczynki do filozofii (Z Wydarzania). Translated by Bogdan Baran, Kraków: Wydawnictwo Baran & Suszczyński, 1996. Google Scholar

Heidegger, Martin. Przygotowanie do słuchania słowa poezji. Translated by Janusz Mizera. Principia, vol. XX (1998): 129-142. Google Scholar

Heidegger, Martin. W drodze do języka. Translated by Janusz Mizera. Kraków: Wydawnictwo Baran&Suszczyński, 2000. Google Scholar

Jankowicz, Grzegorz. “Wierzchołek strachu.” Tygodnik Powszechny, no. 15 (2014): 58-61. Google Scholar

Kofta, Krystyna. “W murach języka.” Nowe Książki, no. 11 (2005): 35-36. Google Scholar

Lorenc, Włodzimierz. W poszukiwaniu filozofii humanistycznej. Heidegger, Levinas, Foucault, Rorty, Gadamer. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 1998. Google Scholar

Markowski, Michał Paweł. Czarny nurt. Gombrowicz, świat, literatura. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004. Google Scholar

Mizera, Janusz. “Torowanie bezdroży bezgruntu. W drodze do innego początku.” Principia, vol. XX (1998): 5-26. Google Scholar

Mrożek, Sebastian. “Eseistyka Herty Müller jako wiwisekcja autorytarnej prze/mocy na przykładzie tekstów noblistki z tomów „Król kłania się i zabija” oraz „Głód i jedwab”.” Orbis Linguarum, vol. 39 (2013): 289-302. Google Scholar

Müller, Herta Król kłania się i zabija. Translated by Katarzyna Leszczyńska. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2005. Google Scholar

Müller, Herta. Głód i jedwab. Translated by Katarzyna Leszczyńska. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2008. Google Scholar

Müller, Herta. Nadal ten sam śnieg i nadal ten sam wujek. Translated by Katarzyna Leszczyńska. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2014. Google Scholar

Nycz, Ryszard. “Antropologia literatury – kulturowa teoria literatury – poetyka doświadczenia.” Teksty Drugie, no. 6 (2007): 34-49. Google Scholar

Piech, Aneta. “Uszkodzone spojrzenie.” Tygodnik Powszechny, no. 47 (2005): 14. Google Scholar

Pöggeler, Otto. Droga myślowa Martina Heideggera. Translated and with an afterword by Bogdan Baran. Warszawa: Wydawnictwo Czytelnik, 2002. Google Scholar

Reszka, Agnieszka. Recepcja prozy Herty Müller w Polsce. Kraków: Universitas, 2017. Google Scholar

Ricoeur, Paul. Filozofia osoby. Translated by Małgorzata Frankiewicz. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT, 1992. Google Scholar

Ricoeur, Paul. Język, tekst, interpretacja. Wybór pism. Translated by Paweł Graff, with an afterword by Katarzyna Google Scholar

Rosner. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1989. Rycąbel, Katarzyna. “Lingwistyczna wolta.” Fa-Art, no. 2-3 (2008): 158-159. Google Scholar

Sobolewska, Justyna. “Słowa wiedzą lepiej.” Gazeta Wyborcza, no. 124 (2005): 17. Google Scholar

Szaruga, Leszek. “Na myśli opada ziemia.” Nowe Książki, no. 6 (2008): 11-12. Google Scholar

Szaruga, Leszek. “Nieufność.” Nowe książki, no. 8 (2014): 52-53. Google Scholar

Szeffel, Agnieszka. “O książce „Król kłania się i zabija” Herty Müller.” Czas Kultury, no. 3-4 (2005): 211-214. Google Scholar

Woźniak, Cezary. Martina Heideggera myślenie sztuki. Kraków: Wydawnictwo A, 1997. Google Scholar

Pobierz


Opublikowane
2022-12-30

Cited By / Share

Gleń, A. (2022). Między pisaniem a milczeniem. O esejach Herty Müller z perspektywy polskiego czytelnika. Transfer. Reception Studies, 7, 263–288. https://doi.org/10.16926/trs.2022.07.17

Autorzy

Adrian Gleń 
adrglen@uni.opole.pl
Uniwersytet Opolski Polska

Statystyki

Abstract views: 42
PDF downloads: 25


Licencja

Prawa autorskie (c) 2022 Transfer. Reception Studies

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.


Podobne artykuły

1 2 3 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.