Przekraczanie granic w powieściach Engel des Vergessens Mai Haderlap i Stillbach oder die Sehnsucht Sabine Gruber
Monika WÓJCIK-BEDNARZ
monika.bednarz@interia.euUniwersytet Opolski (Opole) (Polska)
https://orcid.org/0000-0003-1248-4404
Abstrakt
Celem artykułu jest zbadanie problematyki przekraczania granic kulturo-wych i językowych w powieściach dwóch pisarek austriackich pochodzących w terenów pogranicza. Na przykładzie losów postaci kobiecej w autobiograficznej powieści Engel des Vergessens Mai Haderlap przedstawione zostały uwarunkowania historyczno-społeczne determinujące pamięć mniejszości słoweńskiej w Austrii, skonfrontowaną z oficjalną pamięcią kulturową niemieckojęzycznych Austriaków. W powieści Sabine Gruber Stillbach oder die Sehnsucht przypadek Emmy prezentuje złożoność sytuacji południowych Tyrolczyków po aneksji regionu przez faszystowskie Włochy. Tekst udowadnia, że problem transgresji dotyczy w takim samym stopniu bohaterek utworów, jak i autorek tekstów.
Słowa kluczowe:
granica, pamięć kulturowa, transgresja, mniejszości narodowe, Austria, Karyntia, Tyrol Południowy, Maja Haderlap, Sabine GruberBibliografia
Bibliografia
Entner B., Malle A., Die Kärntner Slowenen, Klagenfurt 2003. Google Scholar
Gauß K.-M., Liebe und Politik, Hass und Befreiung. Stillbach oder die Sehnsucht – Sabine Grubers Roman über das Schicksal dreier Frauen aus Südtirol, „NZZ“, 12.10.2011. Google Scholar
Greiner U., Gerechtigkeit für Slowenen. Die versteht sich in Kärnten immer nicht von selbst, „Die Zeit”, nr 30, 22. 06. 2011. Google Scholar
Gruber S., Stillbach oder die Sehnsucht, C.H. Beck, München 2011. Google Scholar
Grzela R., Tu stoją ule, a tam domy, gdzie ich zabito (o powieści Mai Haderlap „Anioł zapomnienia”), „Tygiel Kultury” 2017, nr 2 (231), s. 61–64. Google Scholar
Haderlap M., Anioł zapomnienia (fragmenty), przeł. E. Ziegler-Brodnicka, „Tygiel Kultury” 2017, nr 2 (231), s. 53–60. Google Scholar
Haderlap M., Engel des Vergessens: Roman, Wallstein Verlag, Göttingen 2011. Google Scholar
Haderlap M., Ich litt an Phantomschmerzen. Interview mit Ronald Pohl, „Der Standard“ z 7.09.2015, źródło: https://derstandard.at/2000021844616/Maja-Haderlap-Ich-litt-an-Phantomschmerzen [dostęp: 20.11.2018]. Google Scholar
Kaszyński S.H., Krótka historia literatury austriackiej, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań 2012. Google Scholar
Kaszyński S.H., Kurze Geschichte der österreichischen Literatur, aus dem Polnischen übersetzt von A. Höllwerth, Peter Lang, Frankfurt am Main 2012 (=Studien zur Germanistik, Skandinavistik und Übersetzungskultur, Band 4). Google Scholar
Kaszyński S.H., Literatura austriacka: od Moderny do Postmoderny, Biblioteka Telgte, Poznań 2016. Google Scholar
Kaszyński S.H., Österreichische Literatur zwischen Moderne und Postmoderne, Peter Lang, Frankfurt am Main, 2017 (=Studien zur Germanistik, Skandinavistik und Übersetzungskultur, Band 17). Google Scholar
Kozielecki J., Transgresja i kultura, (wyd. II), Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa 2002. Google Scholar
Lackner Ch., Mazohl B., Pohl W., Rathkolb O., Winkelbauer Th., Geschichte Österreichs, Reclam, Stuttgart 2015. Google Scholar
Pod język wkładam Ci słowo: antologia nowej poezji austriackiej, red. R. Wojnakowski; ze wst. M. Müllera, Atut, Wrocław 2014. Google Scholar
Reitani L., Glück und Gedächtnis. Zu Sabine Grubers Roman Stillbach oder Die Sehnsucht. [w:] Kulturen an den Peripherien Mitteleuropas. (Am Beispiel der Bukowina und Tirols), red. A. Corbea-Hoisie, S.P. Scheichl, Hartung-Gorre, Konstanz 2015, s. 413–428. Google Scholar
Steininger R., Südtirol. Vom Ersten Weltkrieg bis zur Gegenwart, Studien--Verlag, Innsbruck, Wien 2003. Google Scholar
Strohmaier A., Kontingenz und Reflexion. Zur narrativen Poetik Sabine Grubers, [w:] Schreibweisen – Poetologien 2. Zeitgenössische österreichische Literatur von Frauen, red. P. Ganglbauer, H. Kernmayer, Milena-Verl, Wien 2010, s. 393–411. Google Scholar
Szydłowska J., Literatura pogranicza wobec wyzwań współczesnego literaturoznawstwa, „Studia Ełckie” 2008, nr 10, s. 19–28. Google Scholar
Vrbinc M., Maja Haderlap „Der Boden unter den Füßen ist die Sprache”, [w:] Profile der neueren slowenischen Literatur in Kärnten. Monologische Essays, red. J. Strutz, Klagenfurt/Celovec 1989, s. 166–174. Google Scholar
Wirthensohn A., Rezension Gruber Sabine: Stillbach oder die Sehnsucht, „Wiener Zeitung“, Online 29.07.2011, źródło: https://www.wienerzeitung.at/themen_channel/literatur/buecher_aktuell/385931_Gruber-SabineStillbach-oder-Die-Sehnsucht.html [dostęp: 20.04.2018]. Google Scholar
Wójcik-Bednarz M., Zainteresowania literaturą austriacką z perspektywy czytelników Biblioteki Austriackiej w Opolu, „Transfer. Reception Studies” 2017, t. 2: Klasyka i literatura „nieoswojona”. Przekład i odbiór, red. J. Ławnikowska-Koper, A. Majkiewicz i A. Szyndler, s. 85–105; http://dx.doi.org/10.16926/trs.2017.02.04. Google Scholar
Zöchling Ch., Ortstafeln: Die Wiederkehr des Verdrängten, „Profil”, 9.04.2011, źródło: https://www.profil.at/home/ortstafeln-diewiederkehr-verdraengten-29361[dostęp: 20.11.2018]. Google Scholar
Zöllner E., Geschichte Österreichs: Von den Anfängen bis zur Gegenwart (8. Aufl.), Verlag für Geschichte und Politik, Wien 1990. Google Scholar
Autorzy
Monika WÓJCIK-BEDNARZmonika.bednarz@interia.eu
Uniwersytet Opolski (Opole) Polska
https://orcid.org/0000-0003-1248-4404
Statystyki
Abstract views: 52PDF downloads: 25
Inne teksty tego samego autora
- Monika WÓJCIK-BEDNARZ, Zainteresowania literaturą austriacką z perspektywy czytelników Biblioteki Austriackiej w Opolu , Transfer. Reception Studies: Tom 2 (2017)
Podobne artykuły
- Marijana JELEC, Werbalizacja, wizualizacja i lokalizacja pamięci w niemieckojęzycznej powieści pokoleniowej , Transfer. Reception Studies: Tom 6 (2021): AFEKTY 2 – WSPÓŁCZESNA KULTURA EMOCJI. TRANSFER. PRZEKŁAD. RECEPCJA
- Manuela Graf, Lęk i liminalność w autobiograficznej twórczości Hugo Hamiltona , Transfer. Reception Studies: Tom 8 (2023): Lęk i strach we współczesnej literaturze niemieckojęzycznej, polskiej i irlandzkiej
- Joanna FRUŻYŃSKA, Międzykulturowy intersemiotyczny transfer komizmu powieść Ericha Kastnera «35 maja albo Jak Konrad pojechał konno do mórz południowych» w opracowaniu graficznym Bohdana Butenki. , Transfer. Reception Studies: Tom 3 (2018)
- Anna Majkiewicz, Joanna Ławnikowska-Koper, Kulturotwórczy potencjał tęsknoty. Kilka refleksji filologicznych , Transfer. Reception Studies: Tom 7 (2022): Współczesne tęsknoty w literaturę wpisane
- Karolina MATUSZEWSKA, „Wyjść z cienia, wydostać się z szafy i piwnicy" - międzynarodowy program literacko- -tłumaczeniowy TransStar Europa i jego wpływ na recepcję literatury niemieckojęzycznej XX i XXI wieku w Polsce , Transfer. Reception Studies: Tom 1 (2016): CYRKULACJA LITERATURY NIEMIECKOJĘZYCZNEJ I POLSKIEJ W XXI WIEKU
- Ivan ZYMOMRYA , Dylemat tożsamości w artystycznej koncepcji Emmy Andijewskiej , Transfer. Reception Studies: Tom 4 (2019): PISARKI I PISARZE POLSKIEGO POCHODZENIA W NIEMCZECH I W AUSTRII. (POST)MIGRACJA TOŻSAMOŚĆ – TRANSKULTURA
- Ewelina TKACZ, Poza granicami gatunku: transformacja baśni we współczesnej literaturze niemieckojęzycznej (Rafik Schami, Walter Moers, Elfriede Jelinek) , Transfer. Reception Studies: Tom 3 (2018)
- Anna Pastuszka, Lęk przed Obcym i jego przezwyciężenie. Kosmopolityczna postawa Iliji Trojanowa , Transfer. Reception Studies: Tom 8 (2023): Lęk i strach we współczesnej literaturze niemieckojęzycznej, polskiej i irlandzkiej
- Małgorzata TEMPEL, Przetłumaczony obraz Niemiec. Przemówienie Tomasza Manna Niemcy i naród niemiecki , Transfer. Reception Studies: Tom 2 (2017)
- Hans-Christian Trepte, Powroty do przeszłości. Po śladach rodzinnych w niemieckojęzycznej literaturze (nie tylko) polskiego pochodzenia , Transfer. Reception Studies: Tom 4 (2019): PISARKI I PISARZE POLSKIEGO POCHODZENIA W NIEMCZECH I W AUSTRII. (POST)MIGRACJA TOŻSAMOŚĆ – TRANSKULTURA
Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.
